Boek uitgelicht: Zitten is het nieuwe roken

Gezondheidsrisico's van teveel zitten

In dit boek wordt door voorbeelden, onderzoeken en verwijzingen naar andere literatuur, onderbouwd waarom staan en bewegen veel beter is dan zitten. Weinig bewegen is slecht voor je, maar dat is voor velen geen nieuws meer. Wat misschien nog wel nieuw is, is dat dagelijks een uur in de sportschool trainen geen compensatie blijkt te zijn voor de 10 uur werkend, autorijdend en tv kijkend zitten per dag.

De schrijfster zag steeds weer artikelen en nieuwsberichten verschijnen over staand werken, vandaar dat zij dit zelf uit ging proberen en al snel merkte dat typen staand net zo snel ging als zittend en dat het bovendien fijn is dat je staand ook iets meer beweegt door te wiebelen van een been op het andere. Het suffe en stijve gevoel dat je krijgt als je een paar uur hebt gezeten was er niet meer. De schrijfster begint ‘s morgens met staan tot ca. 11.30. Dan even zitten, eten en weer staan. Om 15 uur weer zitten en bij telefoneren altijd even lopen.

Zo kwam ze erachter dat er veel meer taken staand en lopend uitgevoerd kunnen worden. Als je er aandacht voor hebt dan zie je dat je veel zittend werk kan aanpassen.

De huidige maatschappij zorgt ervoor dat we minder hoeven te bewegen

Als je er zelf alert op bent, dan merk je pas hoeveel de maatschappij is ingericht op zitten. Een wachtkamer is ingericht met stoelen, een verjaardag is vaak zittend enz. Langdurig staan is oncomfortabel maar langdurig zitten ook. Afwisseling is het advies. 

In onze dagelijkse bezigheden is echter alles gedaan om ons minder te laten bewegen: denk aan de stuurbekrachtiging in de auto, het automatisch openen van de garagedeur, de bladblazer in de tuin en de rollende koffers als we op reis gaan. Ook in huis hebben we hulp d.m.v. de robotstofzuiger, de automatische blikopener, afstandsbediening van de tv, het thuisbezorgen van de boodschappen. Op het werk hebben we alles binnen handbereik op het bureau staan en hebben wij een fijne bureaustoel die ons met alles ondersteunt. Met een beetje pech zetten we de bewegende rugleuning vast, en zitten we urenlang statisch op onze stoel.

Hidde van der Ploeg, een vooraanstaand onderzoeker legt uit wat er precies gebeurt in je lichaam als je uren achter elkaar zit. De activiteit van je spieren neemt nl. af tot vrijwel nul: The muscles go as silent as those of a dead horse (Marc Hamilton, The New York Times).

In 1953 werd de gezondheid van buschauffeurs in Londen vergeleken met die van conducteurs die op dezelfde bus werkten. De chauffeurs zaten en de conducteurs stonden en liepen de hele dag. De uitkomst was duidelijk: chauffeurs hadden 2x zoveel kans op hartproblemen als conducteurs. Inmiddels zijn er meer dan 10.000 onderzoeken gedaan die allen bevestigen dat veel zitten slecht is.

In 1996 zijn 15 proefpersonen getest die elke dag gedurende 10 weken 1000 Kcal te veel innamen. Sommige deelnemers waren 7 kg aangekomen en andere niet of nauwelijks. Die personen bleken veel meer te bewegen dan de anderen en daardoor hebben zij onbewust deze extra calorieën verbrand. Dat lijkt misschien niet gek, maar wel wanneer je weet dat sporten in die 10 weken verboden was. Het bewegen zat ‘m dus puur in gewone alledaagse bewegingen.

De hele dag in beweging zijn is dus zinvoller dan een half uur hardlopen en de rest van de dag stilzitten. Wie wil afvallen moet meer doen dan regelmatig sporten.

"Don't just sit there" afbeelding door Patterson Clark

Wees bewust wat bewegen allemaal voor ons lichaam en ons brein doet. Maarten ’t Hart: "bewegen staalt je spieren, zorgt voor steviger botten en stelt Alzheimer nog even uit."

Uit onderzoek is gebleken dat wanneer je je spieren langere tijd niet gebruikt, ze het op een gegeven moment ook niet meer doen. Dit is de afname van spiermassa: sarcopenie. Dit is een belangrijke oorzaak voor de explosieve toename van het aantal rollators. Wie traint kan de spiermassa weer opbouwen.

Niet de leeftijd maar de leefstijl is de belangrijkste factor voor een gezond lichaam. Dat bleek o.a. toen John Glenn, een astronaut van 77 jaar, meeging met de Discovery en zowel het testprogramma, de reis en het herstel daarna, net zo goed en snel doorliep als zijn veel jongere collega’s.

"Age is an issue of mind over matter. If you don’t mind, it doesn’t matter." Mark Twain.

Afwisseling is key

Inmiddels is er verband aangetoond tussen langdurig zitten en diabetes, hart- en vaatziekten, borst- en darmkanker, botontkalking, depressie, dementie en problemen met het immuunsysteem. Gek dat er toch nog steeds weinig wordt ondernomen om te zorgen dat wij niet de hele dag zitten. In Amerika is inmiddels een richtlijn. Twee van de acht werkuren zouden staand of lopend moeten worden doorgebracht. En dat is nog maar het begin. Het uiteindelijke doel is 4 van de 8 uur zonder stoel te werken. Dat klinkt als veel maar met staand vergaderen, staand bellen, de trap nemen i.p.v. de lift en naar een collega lopen i.p.v. te mailen komen we al ver.  Er wordt ook al geëxperimenteerd met wandelend vergaderen. De resultaten zijn goed. Veel aandacht, een prettige sfeer en creatievere oplossingen.

In 2013 bracht TNO een advies uit dat men tijdens zittend werk eigenlijk elk uur het zitten 2 tot 3x moet onderbreken met minimaal 2 minuten beweging. Dit lijkt niet altijd praktisch uitvoerbaar, maar is natuurlijk geen probleem als men een zit-sta plek heeft waar je steeds van houding kan veranderen en eventueel ook een fiets kan gebruiken om je benen goed in beweging te brengen tijdens het ‘’zittend’’ werk.

Het staand werken of dynamisch werken waarbij men staan/zitten/fietsen afwisselt, is even wennen maar over het algemeen ervaart iedereen deze andere manier van werken als prettig.

Staand vergaderen is inmiddels in Nederland meer ingeburgerd dan het staand werken achter het bureau. Men weet dat staand vergaderen leidt tot kortere, efficiëntere, creatievere en energieke vergaderingen t.o.v. het zittend vergaderen.  Nu het staand en dynamisch werken nog..

MV Kantoor is al ruim 30 jaar gespecialiseerd in het ontwerpen van dynamische werkomgevingen. Wilt u ook uw statische werkplek transformeren naar een productieve en dynamische werkomgeving? Neem dan contact op voor advies. 

Zitten is het nieuwe roken

Meer weten over dit onderwerp? Lees het volledige boek Zitten is het nieuwe roken van Katja de Bruin 

Klik hier meer informatie »